VideoAnatomy Le Mar-ta-quis de Sade

Γράφει ο Costantino Cavali (Eumaios Design)

Πιστεύετε στη μετενσάρκωση; Λένε πως Ψυχή είναι μία και η κάθε ζωή είναι η συνέχεια της προηγούμενης. Το καινούργιο σώμα δεν θεωρείται κομμάτι της ύπαρξης μας αλλά είναι το μέσο με το οποίο μεταφερόμαστε και επικοινωνούμε στον υλικό κόσμο. Τελικός σκοπός της ψυχής είναι να ολοκληρώσει αυτό τον ατέρμονο κύκλο των συνεχών ενσαρκώσεων και να καταλήξει στη Νιρβάνα, δηλαδή στην κατάσταση της ανυπαρξίας! O Κώστας Μαρτάκης στο νέο του video clip εύκολα από πολλούς θα χαρακτηριζόταν ως η μετενσάρκωση του Marquis de Sade ή τη σύγχρονη εκδοχή του Giacomo Casanova.

Μέσα σε ένα σκοτεινό σκηνικό βγαλμένο από boudoir ο σαδιστικός κόσμος της αμαρτίας ανοίγεται στα μάτια μας. Δυστυχώς όμως η προσέγγιση είναι ανεπιτυχής καθιστώντας μας απλούς παρατηρητές της κλειδαρότρυπας. Η ιδιαίτερη ομορφιά του νεαρού τραγουδιστή χάνεται μέσα σε ένα αγχωτικό εφιάλτη εμμονών και ανεκπλήρωτων πόθων. Η χρήση δομικών στοιχείων όπως σκάλες και συγκεκριμένα η κάθοδος τους από τον πρωταγωνιστή είναι αλληγορικά και συμβολικά ,θέλοντας να δείξουν την συνάντηση μας με το υποσυνείδητο, τις φοβίες και τους πόθους μας. Σύμφωνα με την ονειρομαντική η σκάλα αποτελεί σύμβολο ενεργητικότητας, ευημερίας και ευτυχίας όμως η  "Κάθοδος" της συμβολίζει την αποτυχία και την δυστυχία που μας βυθίζουν οι ανεκπλήρωτοι πόθοι και η μη πραγμάτωση τους. Η "Κάθοδος" της Ψυχής στον Άδη, στα κατώτατα στρώματα της γης, της ψυχής και του υποσυνειδήτου όπως όριζε και ο Dante.

Η έντονη εναλλαγή του φωτός από το σκοτάδι στο άπλετο φως, σύμβολο της διπλής υπόστασης της ανθρώπινης Ψυχής, προσπαθεί να  "σταματήσει", να παγώσει και να αποτυπώσει τον ψυχισμό και τραγικότητα των μορφών σε μια σκηνή, σ'ένα πίνακα του Caravaggio, με την καινοτόμο χρήση του chiaroscuro. To έντονο κόκκινο χρώμα του καναπέ, της βελούδινης κουρτίνας, σύμβολο του πάθους και αλληγορία της αίσθησης της αφής, τα χρυσά φινιρίσματα του επίπλου, αντιπροσωπεύουν τις φιλοδοξίες μας για δύναμη εξουσία και υποταγή έναντι κάποιου άλλου.

Φαίνεται πως ο Marquis de Sade με την άποψη του ότι «Η σκληρότητα είναι απλώς η ανθρώπινη ενέργεια που ο πολιτισμός δεν αλλοίωσε ακόμα ολότελα: είναι λοιπόν αρετή και όχι βίτσιο», έχει αποτελέσει πηγή έμπνευσης για πολλούς καλλιτέχνες ανά την υφήλιο αλλά πάντα απεικονίζοντας την προσωπική προσέγγιση του εκάστοτε καλλιτέχνη. Στο παρελθόν και ο Σάκης Ρουβάς στο video clip "Άντεξα" προσπάθησε να αγγίξει κάτι  από την  "χρυσή πένα" του de Sade όμως θεωρώ πως και τα δύο video clip έμειναν στην προσπάθεια, λόγω έλλειψης φαντασίας και παιδείας. Γιατί το γυμνό  χαρακτηρίζεται πρόστυχο όταν είναι εσκεμμένα πρόστυχο.

Τα έργα του Donatien Alphonse François Comte de Sade περιέχουν ακραίες μορφές ερωτικών πρακτικών και συχνά οι περιγραφές του κινούνται μέσα στα όρια της πορνογραφίας. Εξ'αιτίας της προκλητικής γραφής του και των ιδεών του πέρασε είκοσι εννέα χρόνια έγκλειστος σε άσυλα και σωφρονιστικά ιδρύματα. Ο Γάλλος συγγραφέας και φιλόσοφος με ηδονιστικές, κυρίως, και αθεϊστικές θεωρήσεις, που κατέστη περιώνυμος για την γενετήσια διαστροφή της απόλαυσης του εκδηλωμένου φόβου, τρόμου και πόνου που προκαλούσε στις συντρόφους του, όπου και εκ του τίτλου του η καθιέρωση του όρου σαδισμός.

Η απόλαυση και η ηδονή, το γυμνό και η διαστροφή, η προσέγγιση της προσωπικής ικανοποίησης που πολλές φορές ξεπερνά τα όρια της παράνοιας που προκαλεί το πάθος, είναι στοιχεία που επειδή πηγάζουν από μέσα μας βρίσκουν κατευθείαν τον στόχο στον κόσμο των φαντασιώσεων μας. Κάθε εποχή κι ο σαδισμός της. Η επιθυμία είναι ο μαύρος άγγελος των ρομαντικών, ο εξερευνητής της  "απαγορευμένης περιοχής" των υπερρεαλιστών, ο προφήτης της λογοτεχνίας του κακού του Μπατάιγ* .

* (Georges Bataille: μεγάλος στοχαστής του 20ού αιώνα που κατόρθωσε να συνδυάσει τη φιλοσοφική ή ψυχαναλυτική παράδοση με τη λογοτεχνική κληρονομιά).